İslam dininde geçerli olan mehir, evlilik neticesinde kadına verilen bir armağan olarak düşünülebilir. Kadını koruma amacı ile belirlenen mehir, Kur’an’da da kendisine yer bulmaktadır. Mehir, Yahudi Hukuku’nda, Roma Hukuku’nda ve Ortaçağ Alman Hukuku’nda da geçer. Mehir, evliliğin bir neticesi olarak karşımıza çıkar. Başlık parası ve mehir benzer özellikler göstermekle beraber başlık parası evliliğin şartı olarak kabul edilir.
Mehir ise evliliğin sonucunda verilen bir hediye kapsamında yer alır. Boşanma sırasında mehir alacağı talep edilebilir. Bunun için yazılı bir senet olması mehir alacağının ispatlanabilmesi için gereklidir. Evliliğin bir sonucu olan mehir ile koca, kadına evlilik sırasında belirlenmiş bir şeyi hediye olarak verir. Mehir senedi imzalandığı takdirde de vadesi geldiğinde kadına vaat edilen neyse verilir.
Mehir Nedir, Ne Zaman Verilir?
Evlilik birliği kurulduğunda kadına evliliğin neticesi olarak bir mehir belirlenir. Evlilik sırasında ya da evlilik sürerken bu hediye belirlenebileceği gibi evliliğin sonlanması halinde de kadına verilebilen bu hediye İslam Hukuku’nda kendisine yer bulmaktadır. Kadın mehir olarak ne isteyeceğine kendisi karar vermektedir.
Mehir tanıkla ispatlanabilen bir şey değildir. Bu sebeple de ne istendiği konusunda bir senet hazırlanması hukuki geçerlilik için şarttır. Mehir verilmediğinde mehir alacaklısı kadın alacağını tahsil etme hakkına sahip olur.
- Nikah sırasında ödeme: Mehr-i Muaccel
- Sonraki bir tarihte ödeme: Mehr-i Müeccel
Boşanmada Mehir İstenebilir mi?
Hakim onayı boşanmanın fer’i sonuçlarına ilişkin sözleşmeler için gereklidir. Hakim onayı olmadan bu sözleşmeler geçerli kabul edilmez. Bunun yanı sıra boşanmanın sonuçlarına ilişkin taraflar karşılıklı olarak anlaşabilir. Sözleşme serbestisi kapsamında ve ahde vefa ilkesi doğrultusunda taraflar arasında yapılmış olan anlaşmaları hakim onayladığında mehir alacağına ilişkin borcun ödenmesi yönünde karar verebilir.
Mehir alacağı yönündeki talepler mahkeme tarafından kabul edileceği zaman ispat edilmesi istenebilmektedir. Bunun yanı sıra tanıklar vasıtası ile mehir alacağının mahkemede ispat edilmesi mümkün değildir. Bu süreçte gerek ispat araçlarının etkin bir biçimde kullanılması gerekse diğer hususlarda hak kaybı yaşanmaması adına boşanma avukatı yardımına başvurulması son derece sağlıklı olacaktır.
Mehir Alacağı Davası Nasıl ve Nerede Açılır?
Mehir alacağı davası açılacağı zaman Asliye Hukuk Mahkemesine başvurulması gerekir. Alacak davası şeklinde açılan bu dava kapsamında doğrudan icra takibi de başlatılabilmektedir. Mehir alacağı boşanma davası sırasında da talep edilebilmektedir. Boşanma davası sırasında mehir alacağı talebi oluşturulacaksa hukuki danışmanlık alınmasında yarar bulunur. Boşanma avukatından yardım almak sürecin hızlanmasına ve hak kayıplarının engellenmesine yardımcıdır.
Zamanaşımı Süresi
Türk Borçlar Kanunu uyarınca mehir alacağı bağışlama sözleşmesi olarak değerlendirilmektedir. Bu kapsamda ise genel zamanaşımı süresi 10 yıldır. Zamanaşımı süresinin başlama tarihi boşanma kararının kesinleşmesi ya da ölümle evliliğin bittiği tarihtir.
Mehir borçlusu erkek eş vefat ettiğinde alacaklı eşe mehir borcu erkeğin mirasçıları tarafından terekeden ödenir. Mehir alacağı ispat edilmesi gereken bir alacak türüdür ve senetle bunu kanıtlamak mümkündür. Yazılı bir senet olması halinde borcun varlığı ispatlanabileceğinden mehir alacağında da imzalı bir senede sahip olmak hak iddia edebilmek açısından gereklidir.