İsim değiştirme, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m. 27 uyarınca haklı bir sebep olmak kaydıyla hakimden talep edilebilir. Hakim, isim değişikliğinde bulunan şahsın kişiliğine, sosyal statüsüne, aile ilişkilerine ve benzer durumlara göre değerlendirme yaparak bu talebin haklı olup olmadığını değerlendirir.
İsim ve soy isim değişikliği için mahkemeye başvurulabileceği gibi e – Devlet Kapısı da kullanılabilir. 24.12.2023 tarihi son olmak kaydıyla ve gerekli şartların karşılanması koşuluyla e – Devlet Kapısı üzerinden de ad ve soyadı değişikliği talebinde bulunmak mümkündür.
İsim değiştirmek için kullanılabilecek bir diğer yöntemse Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’dür. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü üzerinden mahkeme kararı olmaksızın bir defaya mahsus şu değişiklikler yapılabilir:
- İsim veya soy isimde yazım – imla hataları,
- Genel ahlaka aykırılık teşkil eden adlar ve soyadları,
- İsimde düzeltme işareti kullanımından doğan anlam değişiklikleri,
- İsmin toplumca gülünç bulunması.
Bu değişiklik için müracaat edilebilecek merciler şunlardır:
- Yurt içinde ilçe nüfus müdürlükleri,
- Yurt dışında dış temsilcilikler,
- e – Devlet kapısı.
Ad ve soyadı değişikliği yapılacağı zaman hukuksal sürecin sıkı bir şekilde takip edilmesi önemlidir. Bu nedenle sürecin deneyimli ve yetkin bir aile avukatı tarafından takip edilmesi, telafisi güç hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına önem taşır.
Ad Soyadı Değişikliği Şartları Nelerdir?
İsim değişikliği mahkeme kanalıyla hakimden talep edilir. Fakat isim değişikliği için haklı bir nedenin olması gerekir. Aksi takdirde isim değiştirme talebi reddedilir. Haklı sebeplerin neler olabileceği ise kanunda tek tek düzenlenmemiştir. İleri sürülen sebebin “haklılığı” hakim takdirine bırakılmıştır. Fakat isim değiştirmede haklı sebep olarak kabul edilen başlıca durumlara birkaç örnek vermek gerekirse ismin;
- Gülünç olması,
- Ahlaka aykırılık teşkil etmesi,
- Telaffuzu zor olması,
- Dalga konusu olması,
- Komik bir çağrışımı olması,
- Güç söylenmesi,
- Toplum tarafından bilinen bir suçlu ile veya terör örgütü elebaşı ile aynı olması,
- Kişiyi gerçek hayatta yansıtmaması. Yani kişinin kimlikte yazan adı ile tanınmaması; bir başka isimle tanınıyor olması.
İsim ve Soy İsim Değişikliği Davası
Ad ve soyadı, kişinin tanınması ve diğer kişilerden ayrılması, toplumda kamu düzeninin oluşması gibi birçok önemli işleve sahiptir. Herkes bir ada ve soyada sahiptir. Hukuk kuralları, kişinin adının ve soyadının nüfus siciline kayıt edilmesini mecbur kılar.
Ad ve soyadı kişiye sıkı sıkıya bağlıdır. Bu nedenle hukukumuzda “ismin değişmezliği ilkesi” yer alır. Fakat kişinin haklı bir sebebinin bulunması, bu ilkeye istisna teşkil eder ve isim değişikliği yapılabilmesini mümkün kılar. Hakimden talep edilecek olan isim değişikliği için isim ve soy isim değiştirme davası açılır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
İsim değiştirme davasında görevli mahkeme, asliye hukuk mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise talepte bulunan kişinin ikametgahının bulunduğu yer mahkemesidir. İşbu davada davalı olarak “Nüfus Müdürlüğü” gösterilir. Ayrıca mahkeme kararına karşı kararın öğrenilmesini takiben 2 hafta içinde istinaf kanun yoluna başvurulabilir.